Công tắc chuyển số trên vô lăng là gì? Hướng dẫn sử dụng chi tiết!

Lẫy chuyển số trên vô lăng không chỉ là một phụ kiện tiện ích, mà còn là một phần không thể thiếu trong trải nghiệm lái xe hiện đại giúp tăng cường hiệu suất và tiện lợi khi di chuyển trên đường.

Lẫy chuyển số trên vô lăng là gì?

Ẩn sau vô lăng của tất cả các mẫu xe Lexus IS, NX, GS, RC và RX hybrid là cặp lẫy chuyển số màu bạc hay được gọi là công tắc chuyển số trên vô lăng. Nằm ngay trong tầm tay của người lái, cần số bên trái được khắc ký hiệu ‘-‘ và cần số bên phải được khắc ký hiệu ‘+’.

Việc kéo các cần số này cho phép người lái kiểm soát hộp số tự động tốt hơn. Tại sao điều này lại cần thiết và trường hợp nào nên sử dụng công tắc chuyển số? Để trả lời những câu hỏi này, trước tiên chúng ta hãy tìm hiểu sâu hơn về hộp số của ô tô.

Lexus E-CVT

E-CVT là viết tắt của “Electronic Continuously Variable Transmission” trong tiếng Anh, và trong tiếng Việt có thể được hiểu là “Hộp số vô cấp điện tử” hoặc “Hộp số biến thiên liên tục điện tử”. Đây là một loại hộp số ô tô được thiết kế để cung cấp một dải rộng và liên tục của tỷ số truyền động, thay đổi linh hoạt để tối ưu hóa hiệu suất và tiết kiệm năng lượng.

Tất cả các mẫu xe hybrid xăng-điện của Lexus đều được trang bị hộp số biến thiên liên tục điện tử (E-CVT), có khả năng chuyển đổi giữa vô số tỷ số truyền động tùy ý. Hệ thống điều khiển hộp số này liên tục phân tích điều kiện hiện tại để chọn tỷ số truyền tối ưu tùy thời điểm lái như khi xe lên dốc và xuống dốc. Khi thời điểm đó kết thúc, chuyển động sang tỷ số tiếp theo sẽ diễn ra mượt mà và không gây sự chú ý.

Sự chuyển đổi không dễ nhận thấy giữa các tỷ số truyền vô hạn này là yếu tố then chốt mang lại trải nghiệm lái tinh tế được khách hàng Lexus đánh giá cao. Tuy nhiên, một số người lái xe có thể chưa làm quen với cảm giác chuyển đổi mượt mà của tỷ số truyền cố định đang được cài, như thường thấy ở những chiếc xe có loại hộp số truyền thống.

Đây là lúc công tắc chuyển số trên vô lăng phát huy tác dụng. Việc kích hoạt các lẫy chuyển số này tạo ra cảm giác tương tự như việc thay đổi tỷ số truyền bằng tay và được thiết kế để nâng cao sự tương tác của người lái.

Hướng dẫn sử dụng công tắc chuyển số trên vô lăng Lexus 

Lẫy chuyển số trên vô lăng cho phép người lái sang số trong khi đang giữ vô lăng mà không cần phải đưa tay lên cần số, giúp việc chuyển số an toàn và nhanh chóng hơn. Bằng cách nhấp vào cần số trên vô lăng, người lái có thể tăng hoặc giảm số khi lái xe.

Cần số ban đầu được sử dụng trong hộp số tuần tự dành cho xe đua. Cấu trúc của nó gần giống với hộp số sàn nhưng cho phép sang số nhanh chóng và an toàn bằng cách kết nối lẫy chuyển số và hộp số thông qua các thiết bị cơ khí hoặc điện tử. Cách thức hoạt động của lẫy chuyển số trên vô lăng giống như cách chuyển số trên xe đua hoặc xe thể thao.

Cách sử dụng lẫy chuyển số khá đơn giản: tất cả những gì người lái phải làm là nhấn hoặc đẩy lẫy chuyển số để đưa xe về chế độ số tay. Lẫy bên phải được đánh dấu bằng dấu “+” được sử dụng để tăng số trong khi lẫy bên trái được đánh dấu bằng “-” được sử dụng để giảm số.

Ví dụ: người lái xe có thể muốn sử dụng lẫy chuyển số để giữ động cơ theo cách thủ công trong một phạm vi nhất định trong khi vượt qua một khúc cua dài, rộng hoặc tăng mức độ phanh động cơ khi đến gần bùng binh. Việc bổ sung thêm biện pháp phanh động cơ cũng có thể giúp người lái duy trì tốc độ thoải mái khi xuống dốc dài, mặc dù phương pháp này thực sự kém hiệu quả hơn trong việc tái tạo năng lượng điện cho hệ thống hybrid so với sử dụng phanh chân.

Ưu điểm của công tắc chuyển số trên vô lăng

Các tay đua Công thức 1 đã sử dụng lẫy chuyển số trên vô lăng từ những năm 90. Mario Andretti, người đã nắm giữ lá cờ ca rô trong mọi giải đấu từ Công thức 1 đến NASCAR, chia sẻ: “Thay vì có một chiếc gậy ở bên hông khiến bạn phải rời tay khỏi vô lăng để sang số, bạn có thể giữ tay trên vô lăng. Đối với một tay đua chuyên nghiệp, nó khiến mọi thứ trở nên nhanh chóng và dễ dàng hơn.” 

Andretti cũng cho biết thêm. “Nếu tất cả các yếu tố khác đều như nhau, một chiếc ô tô có lẫy chuyển số trên vô lăng sẽ luôn đánh bại một chiếc ô tô có cần số kiểu cũ. Những người muốn sử dụng công tắc chuyển số trên vô lăng là những người hiểu được khía cạnh thể thao của việc lái xe và muốn sử dụng nó để đạt được lợi thế về hiệu suất”. 

Thật vậy, việc trang bị lẫy chuyển số trên vô lăng cho phép người lái phản ứng linh hoạt với tình huống theo cách mà hộp số tự động không thể thực hiện được. Với ô tô trang bị hộp số tự động, các cảm biến sẽ xác định xem có nên chuyển số hay không. Tuy nhiên, với lẫy chuyển số trên vô lăng, người điều khiển có thể lái và sang số theo ý muốn trong khi quan sát và dự đoán những điều sắp xảy ra, tận hưởng trải nghiệm lái xe thể thao và mượt mà hơn.

Lẫy chuyển số cũng là một tính năng tăng thêm sự an toàn. Người lái có thể thay đổi các bước số mà không cần phải rời tay khỏi vô lăng, giúp giữ cho tay lái luôn ổn định và an toàn khi di chuyển trên đường.

Ngoài ra, lẫy chuyển số giúp tăng cường hiệu suất lái xe trong điều kiện đường xấu hoặc thời tiết không thuận tiện. Ví dụ, khi đến đoạn đường rẽ và sử dụng lẫy chuyển số để chuyển sang số thấp hơn, nó sẽ đảm bảo nhiều mô-men xoắn và tốc độ hơn. Khi đi đường xuống dốc, bấm cần số bên trái có thể khiến xe giảm tốc độ mà không cần dùng đến phanh. Nếu lên dốc, người lái có thể dễ dàng giảm số với vòng tua cao bằng cần số bên trái để đảm bảo có đủ lực khi đường dốc khó khăn. 

Trong điều kiện thời tiết như tuyết rơi, mưa lớn, người lái cũng có thể lên số để đưa xe ra khỏi tuyết nhanh hơn, về số để giảm tốc độ xe mà không cần dùng phanh khi trời mưa lớn, đảm bảo khả năng kiểm soát xe tốt hơn. Bất chấp tất cả những tiến bộ kỹ thuật vượt bậc trong hộp số tự động, đôi khi hộp số tự động vẫn gặp khó khăn khi đi đường trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Đối với những trường hợp như vậy, lẫy chuyển số trên vô lăng sẽ đóng vai trò dự phòng hoàn hảo.

Một số câu hỏi thường gặp về công tắc chuyển số trên vô lăng

Làm cách nào để vận hành công tắc chuyển số trên vô lăng? 

Nắm chặt vô lăng sao cho lòng bàn tay tiếp xúc với mép vô lăng ở vị trí 9 và 3 giờ, đầu ngón tay chạm vào mặt sau của cần điều khiển. Hầu hết lẫy chuyển số sẽ di chuyển bằng vô lăng, vì vậy bạn có thể sang số mà không cần di chuyển tay. Thông thường, cần số bên phải chuyển sang số cao nhất tiếp theo và cần số bên trái chọn tỷ số truyền tiếp theo xuống.

Để chuyển số, bạn chỉ cần sử dụng ngón tay để nhấn hoặc kéo lẫy chuyển số tương ứng. Thường thì lẫy “tăng số” (“+”) sẽ nằm phía sau hoặc ở phía trên, trong khi lẫy “giảm số” (“-“) sẽ nằm phía trước hoặc ở phía dưới. Hiện nay, nhiều mẫu xe có thêm các tính năng bổ sung, chẳng hạn như chế độ lái thể thao, chế độ tự động hoặc chế độ tiết kiệm nhiên liệu. Bạn có thể cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của xe để hiểu rõ về các chức năng này và cách kích hoạt chúng thông qua lẫy chuyển số.

Khi nào tôi nên sử dụng lẫy chuyển số trên vô lăng? 

Có những trường hợp cụ thể khi bạn cần phải chuyển số một cách chính xác và kịp thời, chẳng hạn như khi đi xuống dốc hoặc khi cần tăng tốc đột ngột để vượt xe. Một số xe hơi được trang bị chế độ lái thể thao, và sử dụng lẫy chuyển số trên vô lăng có thể kích hoạt chế độ này, tạo ra một trải nghiệm lái xe mạnh mẽ và hấp dẫn hơn trên đường.

Tôi có thể giảm tốc độ xe bằng lẫy chuyển số không? 

Trong các xe được trang bị hộp số tự động, một số mẫu xe cho phép bạn sử dụng lẫy chuyển số để giảm tốc độ bằng cách chuyển từ bước số cao hơn xuống bước số thấp hơn. Thông thường, bạn có thể kéo lẫy chuyển số về phía bạn để chuyển xuống một bước số. Tuy nhiên, cần phải lưu ý rằng việc giảm tốc độ bằng lẫy chuyển số trên vô lăng không phải là phương pháp phanh chính thức và không thể thay thế hoàn toàn cho việc sử dụng phanh chân. Trong hầu hết các trường hợp, bạn vẫn cần sử dụng phanh chân để giảm tốc độ một cách an toàn và hiệu quả.

Nếu tôi muốn tiết kiệm nhiên liệu thì sao?

Nếu muốn tiết kiệm nhiên liệu, bạn nên sử dụng chế độ tự động của hộp số. Bộ chuyển số trên vô lăng tuy mang lại hiệu suất tốt nhưng lại có xu hướng khiến động cơ ra khỏi phạm vi hoạt động tiết kiệm nhiên liệu nhất. Giữ xe ở tốc độ vòng tua cao hơn, lâu hơn giúp bạn khai thác dải công suất cực đại của động cơ để tăng hiệu suất nhưng cũng sẽ đốt cháy nhiều nhiên liệu hơn. Ở chế độ tự động, máy tính của ô tô biết khi nào cần chuyển số sao cho đạt được sự cân bằng tốt nhất giữa hiệu suất và hiệu quả. Nếu ô tô của bạn được trang bị các chế độ lái có thể lựa chọn, bạn có thể nhận thấy rằng chế độ tiết kiệm có xu hướng giữ cho động cơ ở tốc độ vòng tua thấp hơn trong hầu hết thời gian, mang lại cảm giác lái thoải mái và tiết kiệm nhiên liệu tối ưu.

Lời kết

Tóm lại, công tắc chuyển số trên vô lăng Lexus là một phần của hệ thống điều khiển hộp số tự động, mang lại sự thuận tiện và an toàn cho người lái khi thay đổi bước số khi lái xe. Tuy nhiên, nếu bạn không đam mê trải nghiệm lái thể thao, việc sử dụng lẫy chuyển số có thể không đem lại hiệu quả cao nhất.